Από κοινού η γονική μέριμνα και στους δύο γονείς:
• Η επικοινωνία για τον γονέα που δεν μένει με το παιδί δεν θα είναι μικρότερη από το 1/3 του συνολικού χρόνου.
• Καθιερώνεται και «οικογενειακός μεσολαβητής»
Να προστατέψει όσο το δυνατόν περισσότερο τα παιδιά προσπαθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης όταν χωρίζουν οι δρόμοι των γονέων.
Πρόκειται για μια προσπάθεια μείωσης της ψυχικής οδύνης των ανηλίκων όταν βρίσκονται εντός του πεδίου του διαζυγίου των γονέων τους.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Τσιάρας προσπαθεί στις περιπτώσεις διαζυγίων να επιφέρει μια συνεννόηση στις σχέσεις των διαζευγμένων γονέων για την επιμέλεια των παιδιών τους και τα υπόλοιπα προβλήματά τους, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι εντάσεις που λειτουργούν σε βάρος τους. Καταρχάς, η επιτροπή κατασκευής νόμων, με πρόεδρο τον πρώην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και πρόεδρο της Εταιρείας Οικογενειακού Δικαίου Ιωάννη Τέντε, παρέδωσε στον υπουργό Δικαιοσύνης την πρότασή της για τροποποίηση των διατάξεων εκείνων που αφορούν τη συνεπιμέλεια των παιδιών σε περίπτωση λύσης της έγγαμης συμβίωσης, έτσι ώστε να μπορούν να συμφωνήσουν από κοινού οι γονείς σε θέματα επιμέλειάς τους κ.λπ.
Σε τρία βασικά σημεία συμφώνησαν οι εκπρόσωποι των κομμάτων κατά τη διάρκεια των δύο συναντήσεων που έγιναν, με πρωτοβουλία του κ. Τσιάρα, για τη βελτίωση και αποδοχή της πρότασης της αρμόδιας επιτροπής, με βάση την οποία προβλέπονται τροπολογίες στο Οικογενειακό Δίκαιο, ως προς το σκέλος της επιμέλειας των παιδιών στις περιπτώσεις διαζυγίων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μετά τη μεταπολίτευση, ο πανεπιστημιακός Αλέξανδρος Μαγκάκης, κατά την θητεία του στο υπουργείο Δικαιοσύνης (1982-1986), επέφερε επαναστατικές αλλαγές -για την εποχή εκείνη- σχετικά με το Οικογενειακό Δίκαιο, οι οποίες και σήμερα ακόμη θεωρούνται καινοτόμες. Από τότε έως σήμερα επήλθαν τροποποιήσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο λόγω της αλλαγής των κοινωνικών δεδομένων και του τρόπου συμβίωσης. Στο πλαίσιο αυτό έρχονται να προστεθούν και οι τωρινές τροποποιήσεις σε ορισμένα άρθρα του 11ου κεφαλαίου του Αστικού Κώδικα, που αφορούν τις σχέσεις γονέων και τέκνων (άρθρα 1505-1541). Σύμφωνα με τις προτάσεις, θεσπίζεται η από κοινού και επί ίσοις όροις γονική φροντίδα των παιδιών από τους διαζευγμένους γονείς, η οποία αποκαθιστά την ισότητα μεταξύ των γονέων έναντι των παιδιών. Καθιερώνεται έτσι η δυνατότητα να έχουν από κοινού ρόλο και λόγο στη λήψη αποφάσεων για τη ζωή των παιδιών τους, όπως είναι η ονοματοδοσία, η επιλογή του σχολείου κ.λπ.
Η «γονική αποξένωση»
Παράλληλα, καθιερώνεται για πρώτη φορά η έννοια της «γονικής αποξένωσης», που όμως -σύμφωνα με δικηγόρους- πρακτικά είναι μία αόριστη έννοια. Κατά το πνεύμα της επιτροπής, τα δικαστήρια, πατώντας στον όρο αυτό, θα πρέπει να συνεκτιμούν κατά την έκδοση της σχετικής απόφασής τους τη σχέση γονέων και τέκνων, την ικανότητα και πρόθεση καθενός εκ των δύο γονέων να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου, την ατομική συμπεριφορά κάθε γονέα κατά το προγενέστερο χρονικό διάστημα έναντι του άλλου, αλλά και την αποτροπή αποξένωσης από το παιδί του γονέα που δεν διαμένει με αυτό.
Μία ακόμη καινοτομία είναι η καθιέρωση του χρόνου επικοινωνίας του γονέα που δεν διαμένει με το παιδί του, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το 1/3 του συνολικού χρόνου. Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί στο να υπάρξει μια επικοινωνία των παιδιών με τους γονείς και να μην επιβαρύνονται ψυχοσωματικά οι ανήλικοι. Επιχειρείται ακόμη η αξιοποίηση του θεσμού της διαμεσολάβησης στις οικογενειακές διαφορές, χωρίς να αποκλείεται η καθιέρωση του θεσμού του «οικογενειακού διαμεσολαβητή», κάτι που εκτιμάται ότι θα δράσει πυροσβεστικά στην εξομάλυνση των γονικών σχέσεων σε θέματα ανατροφής και διαπαιδαγώγησης των παιδιών.
Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα αλλαγής ή ανάκλησης έγγραφων και δικαστικών αποφάσεων που αφορούν ζητήματα τα οποία ρυθμίζονται από την πρόταση της επιτροπής, εντός διαστήματος δύο ετών, εφόσον νομοθετούνται από το κράτος.
Έτσι, οι γονείς των οποίων οι υποθέσεις έχουν ήδη κριθεί από τα δικαστήρια μπορεί να συνδυάσουν τις οικογενειακές τους σχέσεις με τα νέα δεδομένα και να βελτιωθούν αρνητικές καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Ήδη στο υπουργείο Δικαιοσύνης πραγματοποιήθηκαν δύο συναντήσεις με τους τομεάρχες Δικαιοσύνης των κομμάτων, με σκοπό τη βελτίωση και αποδοχή της πρότασης της επιτροπής.
Κατά τις συναντήσεις αυτές υπήρξε κοινός τόπος τριών σημείων επί των προτάσεων:
– καταρχάς, έγινε αποδεκτός ο όρος της «γονικής αποξένωσης»
– επιπλέον επετεύχθη συναίνεση στην ισότητα μεταξύ των δύο γονέων για να λαμβάνουν κοινές αποφάσεις για τα παιδιά τους.
– τρίτον, άναψε πράσινο φως για τον χρόνο επικοινωνίας του γονέα που δεν διαμένει με το παιδί του, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το 1/3 του συνολικού χρόνου επικοινωνίας με το παιδί.
Πάντως, άμεσα η πρόταση της επιτροπής υπό τη μορφή νομοσχεδίου θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση και εν συνεχεία θα κατατεθεί στη Βουλή.
