Ασυμφωνία γονέων σχετικά με την ονοματοδοσία ανήλικου τέκνου στην Ελλάδα
Τι Προσφέρουμε
Το όνομα ενός προσώπου συνιστά βασικό ταυτοτικό στοιχείο, ενώ την ίδια στιγμή αντανακλά στοιχεία της αστικής του κατάστασης· συνιστά, συνεπώς, ένα από εκείνα τα βασικά χαρακτηριστικά που συνοδεύουν εφ’ όρου ζωής ένα πρόσωπο, αλλά και από εκείνα που ορίζουν την έξωθεν συμπεριφορά του· υπό την έννοια αυτή, εξάλλου, το όνομα σχετίζεται με την προσωπικότητα κάποιου ενώ την ίδια στιγμή αποτελεί μέρος της εν γένει κατάστασης του προσώπου αυτού σε πλαίσια και δημόσιας ασφάλειας.
Πρωταρχικώς, πρέπει να διασαφηνιστεί ότι η [χριστιανική] βάπτιση και η ονοματοδοσία είναι δύο εντελώς ξεχωριστά πράγματα, όπως επίσης δυο τελείως διαφορετικές διαδικασίες. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου 344/1976 ο οποίος και ρυθμίζει τη λειτουργία του Ληξιαρχείου –παρακαλούμε όπως λάβετε υπ’ όψιν ότι ο συγκεκριμένος νόμος έχει ήδη τροποποιηθεί δύο φορές, τόσο με τον ν. 1438/1984 όσο και με τον ν. 2130/1993 – η ονοματοδοσία γίνεται και από τους δύο γονείς, και σε περίπτωση που ένας εξ αυτών δεν μπορεί να παραστεί, ο έτερος θα πρέπει να διαθέτει σχετική εξουσιοδότηση με θεώρηση γνησίου υπογραφής από αρμόδια δημόσια αρχή. Αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία, το άρτι γεννηθέν τέκνο αποκτά το όνομά του το οποίο και εν συνεχεία καταχωρίζεται στο Ληξιαρχείο.
Από την άλλη πλευρά, η [χριστιανική] βάπτιση συνιστά μια διαφορετική διαδικασία η οποία κατ’ αρχάς προβλέπει άλλον τρόπο καταχώρισης, δηλαδή πρακτικά η καταχώριση ως τέτοια γίνεται στο περιθώριο της ληξιαρχικής πράξης γέννησης, ενώ μπορεί να την κάνει και το ίδιο πρόσωπο που εμπλέκεται στην όλη διαδικασία, εφόσον συμπληρώσει ηλικιακά τα 14 έτη. Κατά κανόνα, ωστόσο, η βάπτιση θα πρέπει να γίνεται επιμελεία των γονέων ή ενός από αυτούς ή από νονό/ νονά τους ή, ακόμη, και από οιονδήποτε συγγενή του μέχρι τρίτου βαθμού εξ αίματος· σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις δεν χρειάζεται κανενός είδους εξουσιοδότηση.
Προσβλέπουμε στο μέλλον θέτοντας στρατηγικούς μακροπρόθεσμους στόχους· το να σχεδιάζουμε εμπροσθοβαρώς δεν είναι απλά ανάγκη, αλλά εγγενές χαρακτηριστικό της εταιρικής μας ταυτότητας
Καταβάλλουμε διαρκή προσπάθεια προς το σκοπό της εμπέδωσης αισθήματος δικαιοσύνης αντιμετωπίζοντας όλους με σεβασμό και όχι απλά με ευγένεια
Η νοοτροπία μας προσανατολίζεται προς το διεθνές περιβάλλον, συνεπώς απολαμβάνουμε να εργαζόμαστε απρόσκοπτα διασυνοριακά
Επικεντρωνόμαστε στην παροχή νομικών υπηρεσιών αλλά και συμβουλής διεθνών προδιαγραφών, συνεπώς το να επιζητούμε την υψηλότερου επιπέδου απόδοση σημαίνει ότι η αριστεία είναι ο μόνος πήχης.
Οι Υπηρεσίες μας
Εν ολίγοις, η διαφορά ανάμεσα στις δύο διαδικασίες θα μπορούσε να καταλήγει στο εξής:
Η ονοματοδοσία, εν τέλει, συνιστά μια διαδικασία με βάση την οποία ένα νεογέννητο παιδί αποκτά το όνομά του, ενώ την ίδια στιγμή η διαδικασία αυτή είναι υποχρεωτική ακόμη και αν το παιδί αυτό έχει ήδη βαπτιστεί· συνιστά εξάλλου μια διαδικασία όπου εμπλέκονται αμφότεροι οι γονείς.
Από την άλλη πλευρά, η βάπτιση είναι απλώς μια διαδικασία η οποία ως αποτέλεσμα έχει την απόκτηση μιας επίσημης βεβαίωσης περί θρησκείας, ενώ την ίδια στιγμή δεν επηρεάζει επ’ ουδενί την διαδικασία της ονοματοδοσίας καθ’ αυτής – η οποία μπορεί και να επισυμβεί κατά τον ίδιο ακριβώς χρόνο με αυτόν της γέννησης· τέλος, η βάπτιση μπορεί να λάβει χώρα χωρίς σχετική εξουσιοδότηση από τον απόντα γονέα, ενώ μπορεί να επισυμβεί με βάση την πρωτοβουλία που ενδεχόμενα έλαβαν άλλα πρόσωπα όπως αυτά περιλαμβάνονται στις προβλέψεις του άρθρου26 παρ. 2 του ν. 344/1976.
Όπως ήδη, δε, αναφέρθηκε η ονοματοδοσία δύναται να λάβει χώρα στο Ληξιαρχείο του τόπου όπου γεννήθηκε το τέκνο, ή εκεί όπου μόνιμα διαμένουν αμφότεροι οι γονείς του.
Κατά τους ορισμούς του άρθρου 1510 παρ.1 ΑΚ, αμφότεροι οι γονείς μοιράζονται την υποχρέωση αλλά και διατηρούν το δικαίωμα να ασκούν την γονική μέριμνα του τέκνου τους. Η γονική μέριμνα αναφέρεται στην επίδειξη ενδιαφέροντος προς το τέκνο, στην επισταμένη προσπάθεια διαχείρισης των ζητημάτων και της περιουσίας του ανήλικου τέκνου και, γενικώς, στην εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε διαδικασία και δίκη όποτε πρόκειται να τεθούν ζητήματα του τέκνου, ή σχετιζόμενα με τα περιουσιακά δικαιώματα αυτού.
Παρακαλούμε όπως έχετε υπ’ όψιν ότι το περιεχόμενο της έννοιας της γονικής μέριμνας, όπως αυτό περιλαμβάνεται στο άρθρο 1510 ΑΚ, έχει εκ βάθρων αλλάξει δεδομένου ότι η προηγούμενη διατύπωση αυτού έκανε λόγο για «πατρική μέριμνα»· συνεπώς, μέρος αυτής της νεοεισαχθείσας διάταξης συνιστά και η χορήγηση ονόματος σε ένα ανήλικο τέκνο, ανεξαρτήτως του αν πρόκειται να βαπτιστεί ή όχι, καθώς η καθ’ αυτή διαδικασία της βάπτισης δεν αποτελεί υποχρέωση καθ’ οιονδήποτε τρόπο πολλώ, δε, μάλλον εκ του νόμου.
Κατά τις προβλέψεις άρθρου 1512 ΑΚ, αμφότεροι οι γονείς δικαιούνται στην άσκηση της γονικής μέριμνας, οπότε σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ τους είτε εν μέρει είτε εν όλω, το Δικαστήριο είναι αυτό που θα αποφασίσει τι είναι προτιμότερο προς το συμφέρον του τέκνου· άλλωστε, αυτός είναι και ο πυρήνας του νόμου 1329/1983 ο οποίος και τροποποίησε τα ζητήματα σχετικά με το τέκνο, ακόμη και όταν οι γονείς διαφωνούν πλήρως μεταξύ τους αναφορικά με ζητήματα που αφορούν το καλό του τέκνου.
Επί παραδείγματι ενδέχεται ένας μόνο γονέας να έχει την επιμέλεια σε συνέχεια σχετικής απόφασης του Δικαστηρίου, ωστόσο η γονική μέριμνα ασκείται από αμφότερους τους γονείς και η ονοματοδοσία είναι μέρος αυτής της ευρύτερης ατζέντας· ωστόσο, σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ τους, το Μονομελές Πρωτοδικείο είναι αυτό που πρέπει να επιληφθεί δικάζοντας κατά τη διαδικασία του άρθρου 681Β΄ΚΠολΔ (παρακαλούμε όπως λάβετε υπ’ όψιν όλα τα άρθρα όπως αυτά παρατίθενται ακολούθως, ήτοι τα άρθρα θρα 1510 παρ 1 εδάφ. α, 1512 ΑΚ και 681 Β` παρ 1β` ΚΠολΔ και ΕφΑθ 4971/1993, Εφ Αθ 3486/2006, ΕφΑθ 558/1995, ΟλΑΠ 240/1975, ΝοΒ23.655, ΑΠ 240/75 ΝοΒ 23. 665, ΕΑ 4971/93 ΝοΒ 42, 75, 2688/90 ΕλλΔνη 33. 153).
Κατά τις προβλέψεις του άρθρου 15 του ν. 1438/1984, το οποίο ετέθη σε αντικατάσταση του άρθρου 25 του ν. 344/1976 «το όνομα του νεογνού καταχωρίζεται στη ληξιαρχική πράξη της γέννησης ύστερα από δήλωση των γονέων του που ασκούν τη γονική μέριμνα ή του ενός από αυτούς εφόσον έχει έγγραφη εξουσιοδότηση του άλλου, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή. Αν ο ένας από τους γονείς δεν υπάρχει ή δεν έχει τη γονική μέριμνα, η δήλωση του ονόματος γίνεται από τον άλλο γονέα. Αν και οι δύο γονείς δεν υπάρχουν ή δεν έχουν γονική μέριμνα, το όνομα καταχωρίζεται με δήλωση αυτού που έχει την επιτροπεία του προσώπου του τέκνου. Η γενόμενη σύμφωνα με τα ανωτέρω δήλωση ονοματοδοσίας δεν ανακαλείται».
Άρα, ακόμη και αν η επιμέλεια έχει αποδοθεί σε έναν μόλις από τους δύο γονείς σύμφωνα με σχετική απόφαση Δικαστηρίου, είναι υποχρεωτικό, δεδομένης εξάλλου της φύσης της γονικής μέριμνας που εξασκείται και από τους δύο γονείς, και οι δύο να αποφασίσουν σχετικά με το όνομα του τέκνου· και σε περίπτωση που διαφωνούν, το Δικαστήριο είναι αυτό που πρέπει να επιληφθεί, θέτοντας σε προτεραιότητα το καλό του τέκνου (A.Π 417/2005, Α.Π 631/2002, Α.Π 1700/2001, Α.Π 947/1996, Α.Π 716/1993, Α.Π 1321/1992, Εφ.Αθ. 3486/2006, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Και παρά το γεγονός ότι η έννοια «καλό του τέκνου» δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς, σε καθεμιά των περιπτώσεων θα πρέπει να κριθεί ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που την καθορίζουν. Επί παραδείγματι, θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν οι βιοτικές περιστάσεις, ή προδιαγραφές και αξιολογικές κρίσεις με βάση τις οποίες το Δικαστήριο θα κληθεί να αποφασίσει, λαμβάνοντας εξάλλου υπ’ όψιν και παραδοχές τις κοινής λογικής, ή πορίσματα της εξελικτικής ψυχολογίας και της παιδοψυχιατρικής. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου πρέπει να βασίζονται σε επιχειρήματα τα οποία προκύπτουν με ιδιαίτερα εξειδικευμένο και ενδελεχή τρόπο.
Πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε;
Συνοψίζοντας, η ονοματοδοσία είναι μια διαδικασία ορισμού του ονόματος ενός τέκνου καταχωρίζοντας αυτό στο Ληξιαρχείο· η εν λόγω διαδικασία αποτελεί μέρος της άσκησης γονικής μέριμνας όπως αυτή η τελευταία ασκείται από αμφότερους τους γονείς, άρα αμφότεροι και πρέπει να αποφασίσουν σχετικώς. Εάν διαφωνούν σχετικά με τη λήψη συγκεκριμένου ονόματος από το τέκνο τους, η εν λόγω διαφωνία τους θα λυθεί από το Μονομελές Πρωτοδικείο το οποίο και θα εφαρμόσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 681Β΄ΚΠολΔ (άρθρα 1510 παρ 1 εδάφ. α, 1512 ΑΚ και 681 Β` παρ 1β`ΚΠολΔ και ΕφΑθ 4971/1993, Εφ Αθ 3486/2006, ΕφΑθ 558/1995, ΟλΑΠ 240/1975, ΝοΒ23.655, ΑΠ 240/75 ΝοΒ 23. 665, ΕΑ 4971/93 ΝοΒ 42, 75, 2688/90 ΕλλΔνη 33. 153).
Η μητέρα του τέκνου δεν μπορεί να λάβει μόνη της τη σχετική απόφαση σχετικά με το όνομα του παιδιού ακόμη και αν συμβαίνει να έχει μόνο την επιμέλεια σε συνέχεια σχετικής δικαστικής απόφασης, όταν εξακολουθεί ασφαλώς να υπάρχει εν ζωή ο πατέρας ο οποίος, εξάλλου, δεν θα στερείται του δικαιώματος επί της γονικής μέριμνας, και εκτός – και πάλι – και αν υπάρχει σχετική δικαστική απόφαση η οποία θα επιλύει και θα τακτοποιεί οριστικά το θέμα του ονόματος τέκνου (βλ. ΕφΑθ 4971/1993, ΟλΑΠ 99/1985 ΝΟΒ 33. 1178, ΑΠ 556/1986).
Αυτό που σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει ποτέ κανείς να ξεχνά είναι ότι σε όλες αυτές τις ως άνω περιπτώσεις κατά τις οποίες το τέκνο δεν έχει λάβει ακόμη όνομα, το Ληξιαρχείο θα κρατήσει στο αρχείο και θα καταχωρίσει μόνο το επώνυμό αυτού, και σε σχέση με το κύριο όνομα, θα υπάρξει η καταχώριση με την σχετική ένδειξη ΑΚΟ, ήτοι Άνευ Κυρίου Ονόματος.
Ειδικευμένοι Συνεργάτες
Οικονομάκης Χρήστος
Παπαγεωργίου Ζωή
Μητρογιάννη Αικατερίνη
Zgurov Dobrin
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικα με Οικογενειακά ζητήματα
Παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο 800 11 500500
(Δωρεάν Κλήση – 24/7), ή