Νόμος 4605/2019 και Προστασία της Πρώτης (Κύριας) Κατοικίας στην Ελλάδα

Όροι και Προϋποθέσεις ένταξης στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νόμου

Για όσους ήταν εξοικειωμένοι με το καθεστώς που εισήγαγε ο ν. 3869/2010 και οι μεταγενέστερες τροποποιήσεις αυτού, το πλαίσιο προστασίας που περιγράφει ο νόμος 4605/2019 φαίνεται λίγο ως πολύ παρεμφερές. Συγκεκριμένα:

Αφορά μόνον φυσικά πρόσωπα. Απόκλιση, ωστόσο, σημαντική από την προηγούμενη ρύθμιση συνιστά το γεγονός ότι σε αυτή τη ρύθμιση που τώρα τρέχει και η ισχύς της έχει διατηρηθεί κατόπιν παράτασης μέχρι και τα τέλη Απριλίου του τρέχοντος 2020 είναι ότι δικαίωμα προσφυγής και ένταξης έχουν ακόμη και εκείνα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή έχουν ή είχαν εμπορική/ επιχειρηματική δραστηριότητα, άρα όχι μόνον οι μικρέμποροι, όχι μόνον οι ελεύθεροι επαγγγελματίες, αλλά επί παραδείγματι και πολύ συγκεκριμένα ακόμη και οι ομόρρυθμοι εταίροι μιας ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας των οποίων η ιδιότητα είναι ως σήμερα εξ αρχής και αναντίρρητα εμπορική.

Η αλλαγή στην ρύθμιση οφείλεται εν πολλοίς στην αλλαγή στον τρόπο προσέγγισης στο ζήτημα, καθώς πλέον ο νέος νόμος θέτει στον πυρήνα του την προστασία της α’ κατοικίας πρωτόλεια και ανόθευτα, ενώ ο προηγούμενος νόμος, τουλάχιστον θεωρητικά, έθετε στο επίκεντρο της διαδικασίας τη ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων, προβλέποντας παρεμπιπτόντως και την προστασία της α’ κατοικίας.

Το δικαίωμα που τίθεται σε προστασία μπορεί θεωρητικά να είναι οιουδήποτε τύπου εμπράγματο δικαίωμα σε ακίνητο το οποίο ο αιτών αποδεικνύει με συγκεκριμένο τρόπο ότι συνιστά το ακίνητο της α’ κατοικίας του. Άλλωστε, καλό, χρήσιμο αλλά και νομικά καθοριστικό είναι να θυμόμαστε ότι η Αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο, ήτοι Ειρηνοδικείο, προκύπτει με βάση το που βρίσκεται το ακίνητο το οποίο υποδεικνύεται και περιγράφεται στην Αίτηση ως α’ κατοικία, και όχι κάποιο ακίνητο το οποίο εξυπηρετεί κάποια άλλη ανάγκη π.χ. εξοχικη κατοικία, αποθηκευτικός χώρος κοκ

Πριν όμως φτάσει κανείς στην καταφυγή στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, η νυν ρύθμιση προβλέπει καινοφανώς την προσφυγή σε μια ψηφιακή πλατφόρμα ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, η οποία, όπως επί λέξει περιγράφει το άρθρο 71 του νόμου αναπτύχθηκε από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών (Γ.Γ.Π.Σ.) σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.), μια πλατφόρμα η οποία εξάλλου φιλοξενείται και λειτουργεί στις υποδομές της ως άνω Γενικής Γραμματείας.

Οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας περιγράφονται με λεπτομέρειες και αναλυτικά στην παρ. 1 του άρθρου 68,  και αυτό που αξίζει να σημειώσετε είναι ότι η προθεσμία λειτουργίας και ισχύος αυτής είναι μέχρι και την 30 Απριλίου 2020 προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία της α’ κατοικίας σας έναντι οιασδήποτε απόπειρας αναγκαστικής ρευστοποίησης.

Η πλατφόρμα απαιτεί τη συμπλήρωση σειράς στοιχείων τα οποία αν και πολλά, εν τέλει θα διαπιστώσετε και εσείς ότι είναι όσα ακριβώς κρίνονται απαραίτητα προκειμένου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πιθανότατα σε βάθος χρόνου και ο φυσικός δικαστής σας να έχουν πλήρη και κατά το δυνατόν ξεκάθαρη εικόνα περί των οφειλών σας, της οικογενειακής και εισοδηματικής σας κατάστασης, της δυνατότητας αποπληρωμής και ικανοποίησης των εκκρεμοτήτων σας κατά τέτοιο τρόπο, ώστε εν τέλει και  οι πιστώτριες τράπεζες να λάβουν μέρος των χρημάτων τους, αλλά και εσείς να διατηρήσετε την πολύτιμη και απαραίτητη α’ κατοικία σας, τόσο για εσάς όσο και  για την οικογένειά σας.

Η συνδρομή μας εν προκειμένω θα αντιληφθείτε και εσείς ότι είναι καταλυτική και καθοριστική, καθώς μπορούμε να σας συνδράμουμε με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο στη συγκέντρωση και υποβολή όλων των απαραίτητων εκ του νόμου εγγράφων, αποδεσμεύοντάς σας από τέτοιες διαδικασίες οι οποίες πέραν του ότι αποδεικνύονται χρονοβόρες, τελικά αυτό που «καταφέρνουν» είναι να καταλήγουν και ψυχοφθόρες, αποσπώντας τελικά την προσοχή σας από τα μείζονος σημασίας, πράγμα που μπορεί σε βάθος χρόνου να αποβεί για εσάς και τη διαδικασία μοιραίο.

Δύο πράγματα αξίζουν επίσης της προσοχής σας σε σχέση με την εν λόγω διαδικασία. Κατά πρώτον, πρέπει να γνωρίζετε πως ό, τι δηλώσετε και προσκομίσετε και επικαλεστείτε έχει τον χαρακτήρα στοιχείου που εισφέρετε στα πλαίσια μιας αναλυτικής και πληρέστατης Υπεύθυνης Δήλωσης, άρα είστε υπεύθυνοι και υπόλογοι έναντι των Τραπεζών και του Δημοσίου.

Αυτή η αυξημένη ευθύνη, μαζί με την αίσθηση υποχρεωτικότητας που επισύρει μαζί της, έχει παρ’ όλ’ αυτά και το εξής πολύ σημαντικό και επιβοηθητικό, σχεδόν ενθαρρυντικό θα έλεγε κανείς στοιχείο: αμέσως μόλις υποβληθεί η Αίτηση, στα πλαίσια ακόμη ακόμη της πλατφόρμας και της ηλεκτρονικής διαδικασίας, ΔΙΑΚΟΠΤΕΤΑΙ παρ’ αυτά κάθε διαδικασία που έχουν κινήσει οι Τράπεζες και  εν γένει οι πιστωτές σας σε βάρος σας είτε στα πλαίσια του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών είτε σε πλαίσια εκποίησης της α’ κατοικίας καθώς τίθεται νομίμως και αρμοδίως πλέον ζήτημα επιλεξιμότητάς σας προκειμένου να υπαχθείτε στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου

Κλείνουμε την εν λόγω παρουσίαση με την παράθεση μερικών αριθμών και  με τη δέσμευση ότι ήδη από την πρώτη συνάντηση μαζί μας, όλα τα θεμελιώδη και ζωτικής σημασίας ερωτήματά σας θα απαντηθούν διεξοδικά και με λεπτομέρεια.

Κατ’αρχάς το ποσό που θα ζητηθεί από τους πιστωτές προς εξόφληση  και τελικά προς διάσωση της α’ κατοικίας ορίζεται στο  120% της αξίας αυτής σε μηνιαίες ισόποσες τοκοχρεωλυτικές δόσεις, με επιτόκιο ίσο με το Euribor τριμήνου προσαυξημένο κατά δύο τοις εκατό (2%).

Ως αξία της κύριας κατοικίας λογίζεται η εμπορική της αξία όπως είχε καταχωρισθεί στα βιβλία του πιστωτικού ιδρύματος κατά την 31η Δεκεμβρίου του τελευταίου έτους, πριν την υποβολή της αίτησης του άρθρου 72 του παρόντος νόμου.

Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος κατά το τελευταίο έτος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 12.500 €. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 8.500 € για τον-την σύζυγο και κατά 5.000 € για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τρία εξαρτώμενα.

Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, τέλος, δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 130.000 € ανά πιστωτή ή τις 100.000 € ανά πιστωτή αν στις οφειλές αυτές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια.

Υπό προϋποθέσεις, οι οποίες κάθε φορά εκτιμώνται σε σχέση με το ακίνητο που τίθεται υπό εξέταση, το Δημόσιο συνεισφέρει στις μηνιαίες καταβολές που προσδιορίζονται κατ` εφαρμογή του άρθρου 75. Η συνεισφορά αυτή καταβάλλεται σε ειδικό ακατάσχετο λογαριασμό με δικαιούχο τον οφειλέτη και διαρκεί για όσο χρόνο διαρκεί η ρύθμιση